In memoriam Harry van Rijn
De NPB is bedroefd over de dood van zijn erelid Harry van Rijn op slechts 72-jarige leeftijd. Afgelopen donderdag is zijn markante stem definitief stilgevallen. Een groot verlies, net als het overlijden van erelid Dirk van Oostaijen negen dagen eerder. Een jaar geleden waren ze allebei nog duidelijk aanwezig op het ledencongres in Baarn. Zonder het te weten zagen we Harry toen voor het laatst achter de interruptiemicrofoon opduiken om het bestuur een vraag te stellen of ergens op te wijzen.
In de NPB-afdeling Amsterdam-Amstelland legde Harry van Rijn in de jaren negentig van de vorige eeuw het fundament voor zijn reputatie als bevlogen en deskundige vakbondsman. In die jaren werd een deel van de cao-afspraken nog op korpsniveau ingevuld. De politiebonden hadden toen in elk regiokorps hun eigen onderhandelaars in het arbeidvoorwaardenoverleg met de regionale korpschef, het zogenaamde RGO. Samen met collega Dirk Eken wist Van Rijn in de jaren tot 2007 (toen het RGO werd afgeschaft) heel wat pluspunten voor de collega’s in de regio Amsterdam-Amstelland binnen te halen. Zo gooiden ze bijvoorbeeld hoge ogen met het akkoord van Lanaken, dat leidde tot extra schalen 8 en 9.
Ook als bestuurder verzette Harry veel werk binnen de afdeling Amsterdam, onder andere als afdelingsvoorzitter. In die jaren kreeg hij onder andere de netelige IRT-affaire voor zijn kiezen. Die mondde uit in een vertrouwensbreuk tussen de NPB-achterban in Amsterdam-Amstelland en bondsvoorzitter Hans van Duijn. Door behendig manoeuvreren wist Harry tussen beiden een brug te slaan zonder aan gezag of geloofwaardigheid in te boeten.
Een speciale vermelding verdienen de uitgebreide (papieren) nieuwsbrieven waarvan de NPB-leden in Amsterdam-Amstelland jarenlang voorzien werden en waarin de schrijfhand van Harry van Rijn vaak duidelijk herkenbaar was.
Een kwart eeuw lang was Harry van Rijn ook een vaste waarde in de bondsraad – de groep collega’s die namens de achterban het dagelijkse doen en laten van het landelijk bestuur in de gaten houdt. Zijn bijdragen aan de gedachtewisselingen waren fameus. Als Van Rijn naar de microfoon liep, spitsten de liefhebbers hun oren. Zo dadelijk kregen ze een duidelijke mening te horen, gebracht met enige Amsterdamse humor. Daardoor kreeg Harry het vaak voor elkaar om kritisch uit de hoek te komen zonder de collega’s die er anders over dachten meteen tegen zich in het harnas te jagen.
Ook is hij zich op een gegeven moment hard gaan maken – samen met andere collega’s – voor een cultuuromslag binnen de bondsraad. Dat leidde niet meteen tot een paleisrevolutie, maar Harry is op dat aambeeld blijven hameren tot er beweging ontstond in de door hem nagestreefde richting. Dat wil zeggen: een bondsraad die bestond uit ledenvertegenwoordigers met een sterker zelfbewustzijn en meer eigen initiatief ten opzichte van het bestuur.
Het meest in zijn element als vakbondsman was Harry van Rijn als er actie gevoerd moest worden. Sinds begin jaren negentig speelde hij als actieleider een prominente rol in de organisatie van de cao-acties van de NPB. Tijdens het cao-conflict met politieminister Opstelten in 2012 kwam hij daarbij zelfs letterlijk recht tegenover de bewindsman te staan.
De bonden hadden besloten Opstelten demonstratief op te wachten bij een werkbezoek van de minister aan de zeehavenpolitie in Rotterdam. Onderweg daarnaartoe moest hij wachten voor een open brug. Opstelten verliet de dienstwagen om even zijn benen te strekken. Vervolgens zag hij aan de overkant van het water de actievoerders staan en dan vooral Harry van Rijn met een microfoon in zijn hand. Die riep hem alvast toe dat hij vooral niet moest denken dat zijn collega’s en hij zich zouden neerleggen bij het magere aanbod van het kabinet Rutte-I voor een nieuwe politie-cao.
Opstelten wuifde hem en de andere actievoerders minzaam toe, zoals dat een vastgeroeste regent betaamt.
Misschien wel het hoogtepunt van Harry’s inspanningen als actieleider vond plaats op maandag 28 januari 2008. De NPB lag toen in de clinch met politieminister Guusje ter Horst en had de eerste echte stakingen ooit binnen de Nederlandse politie georganiseerd. Die maandag was de tweede van drie aangekondigde stakingsdagen, waarvoor veel mediabelangstelling bestond.
De redactie van de talkshow Pauw en Witteman had de NPB in de loop van de dag voorgesteld samen een stunt te organiseren: dertien politiemensen uit het hele land naar Amsterdam halen om over de actie te vertellen. De NPB kreeg dat voor elkaar: ’s avonds om een uur of negen begonnen uit Limburg, Brabant, Flevoland en Amsterdam NPB’ers te arriveren bij de Amsterdamse studio van waaruit het programma live werd uitgezonden.
Natuurlijk konden die dertien collega’s nooit allemaal ‘aan tafel’ zitten. Er was in de studio een tribune van drie verdiepingen neergezet waarop twaalf NPB-leden konden plaatsnemen. Aan de tafel bij Pauw en Witteman was maar plaats voor één actievoerder en van begin af aan was duidelijk wie dat zou moeten zijn: Harry van Rijn, de vakbondsman in hart en nieren die ook die avond onze boodschap prima wist over te brengen.
In 2008 stelde Harry zich kandidaat als hoofdbestuurder, een functie die hij tot eind 2014 op de hem kenmerkende geïnformeerd-assertieve wijze zou blijven vervullen. In de aanloop naar zijn afscheid van het reguliere politie- en vakbondswerk werd hij dat jaar tijdens de algemene ledenvergadering in Amsterdam vanwege zijn bijzondere verdiensten voor de vereniging tot erelid van de NPB benoemd. Een onderscheiding die zorgvuldig voor hem geheim was gehouden en die hem zichtbaar overdonderde en ontroerde.
De NPB zal hem missen, deze trouwe en bevlogen bondgenoot met zijn sonore stemgeluid en zijn Amsterdamse humor. We wensen zijn kinderen, zijn kleinkinderen en zijn andere familieleden en vrienden veel sterkte toe bij het verwerken van dit voortijdige afscheid.
