In juni van dit jaar bereikten de Nederlandse vakbeweging, werkgevers en overheid na tien jaar onderhandelen een akkoord over de toekomst van het Nederlandse pensioenstelsel. Veel rust bracht deze deal nog niet, zo blijkt ook uit de vele vragen op pensioengebied die de NPB sindsdien van leden heeft ontvangen. Hieronder de drie grootste hits.
Niet als het aan de FNV of aan ambtenarenpensioenfonds ABP ligt. Op vrijdag 27 september maakte voorzitter Corien Wortmann via De Telegraaf bekend dat ABP samen met andere pensioenfondsen een voorstel aan het uitwerken was om kortingen te voorkomen. ‘Ons pensioenvermogen is de afgelopen tien jaar verdubbeld, maar de deelnemers hebben daar geen cent van gekregen,’ aldus Wortmann. ‘Dat is niet meer uit te leggen.’ Volgens de bestuurder zijn de huidige regels niet langer houdbaar en dat wordt breed gedeeld. ‘We zitten nu in een stelsel waarin we ons arm moeten rekenen. De spelregels van het huidige contract zijn failliet, we hebben snel nieuwe spelregels nodig.’
In oktober wordt het voorstel aangeboden aan minister Koolmees van Sociale Zaken. De kern zal zijn dat bij het vaststellen van de financiële toekomstbestendigheid van een pensioenfonds niet alleen moet worden afgegaan op de extreem lage rente op de kapitaalmarkt, maar dat ook een deel van de toekomstige rendementen op beleggingen moet worden ingecalculeerd.
De Nederlandsche Bank vindt juist dat fondsen zich niet rijk moeten rekenen. ‘Uitstel van korten betekent dat de rekening doorschuift naar jongere generaties,’ zei bankpresident Klaas Knot op 23 september. Wortmann denkt dat dat risico meevalt: ‘Wij hebben de afgelopen twintig jaar gemiddeld zeven procent rendement behaald. Dat zal de komende jaren lager zijn, maar dan nog blijven we tegen de vier procent aan zitten.’
Ook de FNV – de grootste vakcentrale van Nederland, waarbij ook de NPB is aangesloten – is faliekant tegen kortingen op pensioenen in 2020. Pensioenonderhandelaar Tuur Elzinga noemt de opmerkingen van Knot ‘onnodige bangmakerij’. ‘De pensioenfondsen zijn rijker dan ooit. De economie draait nog goed. Waarom dan korten? We hebben juist een akkoord gesloten om het vertrouwen in het stelsel te verbeteren en het beter uitlegbaar te maken. Daarbij horen nieuwe financiële spelregels. Die moeten we nog uitwerken; dat is een deel van het akkoord. In afwachting daarvan moet je nu geen maatregelen nemen die straks misschien helemaal niet nodig blijken te zijn.’
Toekomstige rendementen incalculerenKnot overdreven voorzichtig
Tijdens de Algemene Politieke Beschouwingen heeft het kabinet toegezegd dat minister Koolmees zijn best zal doen om in overleg met de pensioensector onnodige kortingen te voorkomen. De FNV is er niet gerust op dat deze toezegging veel gaat opleveren. Blijkt de politiek niet bereid kortingen te voorkomen, dan moeten wat de FNV betreft de AOW-uitkeringen omhoog. Dat zou een prima manier zijn om de koopkracht van het totale pensioen (AOW plus aanvullend pensioen) op peil te houden.
‘Onnodige bangmakerij’