Dag van de slaap
Zeker wie onregelmatige diensten draait, weet hoe belangrijk slaap is. Het heeft onherroepelijk gevolgen als je dag-en-nacht-ritmes door elkaar gaat husselen. Je fysieke en mentale gezondheid kunnen er behoorlijk onder lijden. Nachtdiensten zijn hiermee zeker ook een factor die het politiewerk tot ‘zwaar werk’ maken. Iets wat absoluut veel aandacht vraagt en verdient. Daarom ook een speciale Dag van de Slaap.
Wie op de bureaus gaat navragen, krijgt wisselende reacties. 'Ochtenddiensten vind ik veel erger. Ik ben dan continu bezig met de wekker. Of ik wel op tijd wakker zal zijn', verwoordt een collega de mening die je meer plekken hoort. Een ander geeft aan dat hij meer moeite krijgt met nachtdiensten: 'En het wordt erger met de leeftijd.' Een aspirant merkt op dat hij er vooral moeite mee heeft als er een enkele nachtdienst wordt ingepland. 'Dan heb ik er echt last van. Maar verder heb ik geen problemen met de afwisseling van diensten.'
Gezondheid
De wetenschap is veel minder mild over de gevolgen van nachtdiensten. De Gezondheidsraad oordeelde al in 2017 dat langdurig nachtwerk een verhoogd risico geeft op slaapproblemen, hart- en vaatziekten en diabetes. 'De afwisseling van daglicht en donker bepaalt de aanmaak van melatonine, zeg maar het slaaphormoon. In de nacht krijg je er meer van’, legt een slaaponderzoeker van het Leids Universitair Medisch Centrum uit. 'Die melatonine is er tijdens een nachtdienst - als je wakker moet zijn - dus op het verkeerde moment. Terwijl het met daglicht weer afbouwt. En dan wil de persoon juist gaan slapen.'
Werk-privébalans en veiligheid
Naast het slaapritme wordt het voedingspatroon en dus de spijsvertering verstoord. Ook in sociaal opzicht hebben nachtdiensten een flinke bijwerking. ‘Ik ben blij dat ik tijd heb voor thuis. Laat staan dat ik nog actief ben bij allerlei verenigingen of naar feestjes ga’, bundelt een collega het overheersende geluid. Nachtwerk blijkt verder ook gevolgen te hebben voor de persoonlijke veiligheid. De verstoorde slaap leidt tot een verminderd reactievermogen. En dat kan bijvoorbeeld effecten hebben voor het veilig naar huis rijden na een nachtdienst, concludeert het Onderzoeksprogramma Politie en Wetenschap.
Oplossingen
Werken terwijl je hoort te slapen is dus bewezen slecht voor je gezondheid. En het heeft gevolgen voor je privéleven. Helaas kun je als politiemedewerker niet ontkomen aan nachtdiensten, omdat politiewerk nu eenmaal ook ‘s nachts nodig is en zal blijven. Het betekent dat je aangewezen bent op tips om de gevolgen van het nachtwerk te verzachten. Vanuit de politie wordt er op dit moment hard gewerkt aan een speciale app die op dit gebied ondersteuning kan bieden.