Chronisch overbelast
Een van mijn ambities als NPB-voorzitter is onze bond actief te laten bijdragen aan de publieke discussies over het optimaliseren van de veiligheid en eerlijkheid in de Nederlandse samenleving en de rol die de politie daarbij kan en moet spelen. Dat is namelijk een effectieve manier om voor iedereen duidelijk te maken hoeveel tijd, geld en energie er nodig is voor goed politiewerk. Dat inzicht blijkt bij veel politici voortdurend te moeten worden opgefrist – en dan nog geven ze op cruciale momenten vaak voorrang aan andere belangen.
Er wordt nu in Den Haag hard gewerkt aan een regeerakkoord. Ik ben benieuwd wat daarin overblijft van alle verkiezingsbeloften op politiegebied. Mocht dat tegenvallen, dan zal de NPB zijn ontevredenheid daarover niet onder stoelen of banken steken.
Onderbezetting
Het zou een nieuw kabinet sieren als het regeerakkoord serieuze maatregelen bevat om eindelijk iets te doen aan de chronische overbelasting van de Nederlandse politie. De NPB wijst al sinds de eeuwwisseling op het ontstaan van een steeds grotere kloof tussen de prestaties die van de politie worden verwacht en de daarvoor inzetbare, goed gekwalificeerde medewerkers. Een ontwikkeling die de afgelopen jaren nog is aangejaagd door een serie jammerlijke politieke besluiten, waaronder de overhaaste invoering van de Nationale Politie (in wezen een ordinaire bezuinigingsoperatie) en het onbetaalbaar maken van een fatsoenlijke vroegpensioenregeling voor politiemensen.
Verhoogde werkdruk
Het onverwachte verlies van Feyenoord in de ‘kampioenswedstrijd’ tegen Excelsior op zondag 7 mei legde een enorme druk op het laatste weekend van de Eredivisie (13 en 14 mei). Liet Feyenoord ‘de schaal’ alsnog uit zijn handen glippen? Werd Ajax toch nog kampioen? Hoe zouden de supporters reageren? Hoeveel relschoppers zouden hun kans schoon zien?
In de aanloop naar dat weekend heb ik er in de media nog maar eens gewezen dat dit voor de zoveelste keer op rij een enorme extra inzet van politiemensen betekende. De vraag is: hoe lang kun je dit soort verhoogde werkdruk blijven opleggen aan een al chronisch overbelast korps? Welke hoogte moet het ziekteverzuim bereiken voordat de politiek snapt dat er een vicieuze cirkel doorbroken moet worden – bijvoorbeeld door te stoppen met bezuinigen op de politie en te kiezen voor een royale investering in de gezondheid van het korps?
Werk- en rusttijden
Ik hoefde niet ver te zoeken om dit pleidooi met verse cijfers te kunnen onderbouwen. Op maandag 24 april maakte het korps bekend dat de politie in 2016 meer dan honderdduizend keer de Arbeidstijdenwet heeft overtreden. Daarbij gaat het niet om de gevallen waarin gebeurtenissen tijdens een dienst langer doorwerken ‘onvermijdelijk’ maken: agenten lopen niet weg bij een vechtpartij, rechercheurs niet bij een zojuist gestart onderzoek et cetera.
Het gaat om de gevallen waarin collega’s op ongezonde wijze moeten inspringen omdat er geen andere medewerkers inzetbaar zijn. Daarvoor betaalt de werkgever flinke boetes, maar ja – de politiek blokkeert het aannemen van extra capaciteit. Het korps lijkt zich (dan ook?) bij deze situatie neer te leggen en ernaar te streven dat ALLE Atw-overtredingen bij de politie gaan gelden als ‘onvermijdelijk’. Ik vind dat een ronduit a-sociale opstelling.
Voorsorteeracties
Dat een kat in het nauw rare sprongen kan maken, blijkt trouwens ook uit een andere opvallende actie van het korps die begin deze maand de publiciteit haalde. De Eenheid Amsterdam maakte een vacature voor een teamchef in het Wallengebied bekend en liet weten dat de voorkeur uitging naar ‘kandidaten met een andere culturele achtergrond’.
Een rare uitglijder, want dit soort voorsorteeracties maakt niemand blij. Ook collega’s met een migratieachtergrond niet. Die zitten er echt niet op te wachten dat er twijfel wordt gezwaaid over de manier waarop zij aan hun functie zijn gekomen en of ze eigenlijk wel op hun kwaliteiten zijn geselecteerd. Geschiktheid moet altijd het belangrijkste criterium zijn.
Daarmee is uiteraard niet gezegd dat de NPB de werkgever niet volop steunt in zijn streven naar diversiteit op de werkvloer. Meer over onze ideeën op dat gebied een volgende keer!