Politiebonden zien draagvlak voor preventief fouilleren
De Amsterdamse politie heeft in september de omstreden pilot met preventief fouilleren in vijf wijken van de hoofdstad ‘zeer goed en professioneel’ uitgevoerd. Dat concluderen de politiebonden in een brief aan burgemeester Halsema en eenheidschef Paauw. Volgens de waarnemers van de bonden hadden ook de drie burgerwaarnemers op elke controledag geconstateerd dat de politie aselect te werk ging en etnisch profileren dus uitgesloten was.
De sfeer op de vijftien controledagen was volgens de waarnemers van de bonden (ervaren politiemensen) in de regel ‘goed tot zeer goed’. Alle betrokkenen toonden veel vertrouwen in de politie en het optreden ter plekke. ‘In het algemeen,’ aldus de politiebonden in hun brief aan burgemeester Halsema, ‘kan worden gesteld dat er voldoende legitimatie is voor de inzet van het middel preventief fouilleren.’ Het meemaken van de controles had bij de burgerwaarnemers het vertrouwen in de politie vergroot.
‘Checks en balances’
Voor alle duidelijkheid onderstrepen de bonden in hun brief dat ze niet tegen controle op het werk van de politie zijn. ‘Integendeel! In een rechtsstaat hoort het politiewerk dagelijks onderwerp te zijn van waarneming en beoordeling. Op een instituut dat beschikt over het geweldsmonopolie en andere ingrijpende bevoegdheden die de burger kunnen raken, dient vanuit een systeem van ‘checks en balances’ altijd voldoende toezicht te worden gehouden. Ongeacht of dat uit vertrouwen of wantrouwen gebeurt.’
Vertrouwensbeginsel
Tegelijkertijd vinden de bonden ook dat dit toezicht een taak van het bevoegd gezag is en niet door de politiek mag worden toevertrouwd aan burgerwaarnemers. Dat laatste is een schending van het vertrouwensbeginsel van de politie, aldus de bonden in hun brief, en kan tot ongewenste navolging leiden. ‘Kortom, het is wat ons betreft niet wenselijk om de inzet van burgerwaarnemers te institutionaliseren en/of te verplichten. Mocht de politie het noodzakelijk vinden om burgers bij hun acties te betrekken – om welke reden dan ook – dan moet het initiatief bij de politie zelf liggen.’
Oproep aan Halsema
De bonden roepen burgemeester Halsema op de politie haar vertrouwen te geven. ‘Het is een professionele organisatie, die uw vertrouwen verdient. Mochten er vragen zijn over de uitvoering van het politiewerk, dan heeft de politie voldoende methodieken en feedback georganiseerd om dit zowel intern als extern bespreekbaar te maken.’