Het vandaag verschenen rapport ‘Lokaal Signaal’ van de Inspectie JenV over de opsporing door basisteams bevestigt de zorgen die de NPB al langere tijd uitspreekt: de opsporing staat zwaar onder druk door een structureel tekort aan tijd, capaciteit en kennis. Basisteams moeten steeds meer en steeds complexere zaken oppakken, terwijl de broodnodige middelen en ondersteuning achterblijven.
NPB-voorzitter Kooiman: ‘Wij zijn trots op alle collega’s die dagelijks onder hoge werkdruk hun werk blijven doen: hun inzet is niet het probleem — het zijn de omstandigheden waarin zij moeten werken die tekortschieten. Het is enorm frustrerend voor hen om niet alle daders te kunnen opsporen en slachtoffers te kunnen helpen.’
Capaciteit lekt weg
De Inspectie beschrijft dat te veel capaciteit weglekt naar heterdaad-zaken en prio 1-meldingen, waardoor weinig ruimte overblijft voor zaken die voor burgers en buurten groot effect hebben, zoals High Impact Crime (bijv. inbraken, overvallen en zedenzaken) en ondermijning. De politie moet voortdurend schakelen tussen reageren op incidenten en het oppakken van onderzoeken en dat gaat ten koste van kwaliteit en continuïteit.
Waardevolle kennis kwijt
‘Een belangrijke oorzaak is het aanhoudende personeelstekort. De instroom blijft achter, terwijl juist wij als politiebond afspraken hebben gemaakt om deze instroom mogelijk te maken. Het is frustrerend om te zien dat nieuwe collega’s onvoldoende doorstromen en teams daardoor afhankelijk blijven van te weinig ervaren rechercheurs. Opsporing is een vak en dat vraagt om tijd voor opleiding, begeleiding en opbouw van expertise. Dat ontbreekt nu te vaak. Ook collega’s behouden, vraagt om aandacht. Zonder ontwikkelmogelijkheden en stabiele teams raakt de politieorganisatie waardevolle kennis kwijt’, aldus Kooiman.
Problemen in samenwerking
Daarnaast wijst de Inspectie op problemen in de ketensamenwerking: politie en het OM hebben elkaar nodig om te zorgen dat de juiste zaken prioriteit krijgen. In de praktijk staan snelle, makkelijk te verwerken zaken soms vooraan, terwijl slachtoffers en lokale veiligheidsproblemen beter geholpen zijn met aandacht voor impactvolle onderzoeken. Een gezamenlijke heroriëntatie is nodig om weer vanuit maatschappelijk effect te werken.
Veiligheid belangrijk
De NPB vindt ook dat de veiligheid van collega’s een nadrukkelijk onderdeel van dit gesprek moet zijn: complexere zaken, agressie, digitale componenten en ondermijning vragen om voldoende mensen, expertise en ondersteuning om veilig te kunnen werken.
Tot slot laat dit rapport opnieuw zien dat de financiële tekorten van 850 miljoen binnen de politie direct doorwerken in het hart van het politiewerk. De oplopende begrotingstekorten richting 2030 raken ook de opsporing. Zonder extra middelen blijft het dweilen met de kraan open.
Samenhangende aanpak
De NPB pleit daarom voor een samenhangende aanpak waarbij capaciteit, werkdruk, opleiding, expertise, veiligheid en ketensamenwerking centraal staan. Lokale opsporing is cruciaal voor slachtoffers en voor het vertrouwen van burgers.
Kooiman: ‘Collega’s willen niets liever dan goed opsporingswerk leveren. Het is aan de politiek, korpsleiding en ketenpartners om ervoor te zorgen dat zij dat ook kúnnen doen.’