Tot de versnelde start van de pilot – in eerste instantie gepland vanaf medio 2017 – is niet zomaar besloten. Het is een gevolg van de pressie die de NPB en de andere politiebonden vanaf de jaarwisseling op de werkgever hebben uitgeoefend om het personeel in zijn teleurgestelde verwachtingen van de Nationale Politie tegemoet te komen.

Een onvrede die na ruim zes jaar op 1 januari een kookpunt bereikte. De oorzaak was duidelijk: politiemensen en andere hulpverleners kwamen terug van een nacht vol heftige confrontaties met doorgedraaide en op geweld beluste burgers toen ze tot hun stomme verbazing allerlei politieke kopstukken hoorden spreken over ‘een relatief rustige jaarwisseling’.

Het was een pijnlijke illustratie van de afstand die er in Nederland is ontstaan tussen de realiteit waarin politieambtenaren dagelijks hun werk moeten doen en de bloedeloze PowerPointgrafiekjes-universum waarin politici opereren. Ook nu was de politieke reflex hetzelfde als altijd: in de meest verontwaardigde toonsoorten werd geweld tegen hulpverleners afgekeurd (‘On-ac-cep-tabel!’) en benadrukt dat er ‘nu snel maatregelen moesten worden genomen, want zo kan het niet langer.’

Dat laatste blijkt altijd weer mee te vallen, want het nemen van maatregelen kost in de meeste gevallen geld en tijd. In de week na de jaarwisseling hielden de NPB en de andere politiebonden spoedenquêtes onder hun leden. De massale response en de teneur van de uitkomsten toonden aan dat de Nederlandse politiemensen zich hopeloos in de steek gelaten voelen door Den Haag. Na zeven jaar bezuinigingsbeleid hebben de meeste collega’s er geen enkel vertrouwen meer in dat de politiek weet en waardeert in wat voor omstandigheden zij anno 2017 hun unieke en zware werk doen.

Een van de laatste daden van Ard van der Steur als minister van Veiligheid en Justitie was samen met korpschef Erik Akerboom en de politiebonden overleggen welke maatregelen nog wel genomen konden worden in de aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen op 15 maart. Extra geld voor de politie ging het kabinet niet meer vrijmaken in zijn laatste maanden, dat had minister Rutte al duidelijk gemaakt tijdens zijn eerste persconferentie na het kerstreces. Ik beschouw het als een gebaar van goed werkgeverschap dat de minister en de korpschef desondanks toch wilden zoeken naar een bemoedigend signaal richting de werkvloer.

Grote afstand

Wil de politiek de Nationale Politie de komende jaren alsnog tot een succes laten uitgroeien? Dan zal een nieuw kabinet de korpsleiding aanzienlijk meer budget moeten toekennen. Dat extra geld is nodig voor het gezond maken van het korps op vijf cruciale punten: verantwoord personeelsbeleid, voldoende training/opleiding, voldoende contact met de burgers, optimale bewapening en uitrusting en eersteklas ICT-voorzieningen. Het is van cruciaal belang dat de korpsleiding de armslag krijgt om samen met zijn personeel de inhoud van het politievak te ontwikkelen: waar krijg je mee te maken als je in de 21-ste eeuw bij de politie werkt en hoe ga je daar op professionele wijze mee om?

Geen extra geld van Rutte II