Politiemensen met 25 dienstjaren moeten een wettelijke veteranenstatus krijgen en daarmee recht op extra zorg. Door een symbool op hun kleding zijn ze dan herkenbaar als veteraan en zullen ze in de samenleving meer erkenning krijgen. Dat zegt NPB-voorzitter Jan Struijs tegen de NPO Radio 1-podcast Het Onderzoeksbureau. Hij denkt dat door een veteranenstatus agenten met PTSS ook sneller geholpen kunnen worden.
Volgens Struijs krijgt zo’n vijf procent van de politiemensen te maken met mentale problemen als gevolg van het werk op straat. Een deel daarvan ontwikkelt een posttraumatische stressstoornis (PTSS), psychische en lichamelijke klachten als gevolg van schokkende gebeurtenissen. Het aantal politiemensen dat melding maakt van PTSS neemt toe, blijkt uit cijfers van de politie. In 2015 waren het er 276, in 2020 ging het om 325 meldingen. Volgens de NPB is dat maar een deel van de getroffen agenten. ‘Er zit veel schaamte bij politiemensen, bij mentale blessures word je binnen de politie snel weggezet alsof je gek bent.’
Een wettelijk vastgelegde veteranenstatus zal volgens de NPB helpen om politiemensen met PTSS het gevoel te geven dat hun inspanningen erkend worden. ‘Los van snellere toegang tot zorg zal een veteranenstatus ook leiden tot erkenning in de samenleving’, aldus Struijs. ‘Dat mensen kunnen zien: deze man of vrouw heeft zich jarenlang ingespannen voor onze maatschappij.’ NPB-bondssecretaris Nine Kooiman vindt dat de politiek aan zet is. ‘Politiemensen krijgen door een veteranenwet eindelijk de status die ze verdienen. Daarbij hoort voor agenten met PTSS ook een versneld recht op zorg.’
De NPB denkt dat een veteranenstatus voor politiemensen met bijbehorende faciliteiten ongeveer vijftien miljoen euro per jaar gaat kosten. ‘Dat is een schijntje als je kijkt naar wat dit gaat doen voor politiemensen’, zegt Struijs. ‘Eindelijk erkenning voor alles wat ze op straat voor hun kiezen krijgen.’
PTSS is door de politie sinds 2013 aangemerkt als beroepsziekte. Momenteel wordt er gewerkt aan een nieuw stelsel voor letsel en ziekte die werkgerelateerd zijn. Dat stelsel zal gericht zijn op herstel en re-integratie en waar nodig financiële compensatie, onder meer voor agenten met PTSS.
Erkenning en statusVijftien miljoen per jaar
Volgens de NPB wijst alles er op dat het nieuwe stelsel uitsluitend gaat gelden voor nieuwe gevallen. Daardoor valt een groep van vele honderden agenten tussen wal en schip, zegt de vakbond: zij zitten tussen het nieuwe en het oude stelsel in. Deze groep heeft vaak al een uitkering smartengeld gehad als compensatie voor het leed dat ze hebben meegemaakt, maar wacht nog op vergoeding van materiële kosten, omdat ze financieel in de knel zijn gekomen door hun ziekte. In het aanbod dat deze groep politiemensen krijgt, wordt het al uitgekeerde smartengeld gedeeltelijk verrekend met de toekenning van materiële schade.
Nieuw stelsel