Een flink aantal vragen die het korps stelt tijdens betrouwbaarheidsonderzoeken is in strijd met de privacy-waarborgen in de Wet screening. Op initiatief van de NPB is deze kwestie sinds april onderwerp van gesprek tussen bonden, korpsleiding en minister van Justitie en Veiligheid. De NPB heeft besloten de uitkomst daarvan niet langer af te wachten en zijn leden te informeren en adviseren.
Kort en goed: de NPB raadt zijn leden aan geen inhoudelijk antwoord te geven op de vragen die volgens de Wet screening niet aan iemand gesteld mogen worden. In plaats daarvan kan steevast de opmerking worden geplaatst:
Sinds 1 januari 2023 is de Wet screening van kracht en ondergebracht in de Politiewet 2012 (zie paragraaf § 3.5.4. met de titel ‘Screening’; artikelen 48q tot en met 48z). Op basis van deze wet zijn nadere regels vastgesteld in het Besluit screening ambtenaren van politie en politie-externen.
Deze wet is er gekomen op initiatief van de politiek. De aanleiding was een aantal ernstige incidenten waarbij (corrupte) politiemedewerkers politie-informatie lekten naar criminelen. De gewenste scherpere screening zou een ingrijpende inbreuk maken op de persoonlijke levenssfeer, het privéleven en de grondrechten van collega’s. Daarom moest er een wet komen met daarin ook de nodige waarborgen om te zorgen dat de genoemde inbreuken niet verder gingen dan strikt noodzakelijk. In 2018 diende het kabinet Rutte III een wetsvoorstel in, dat uiteindelijk de goedkeuring kreeg van zowel de Tweede als de Eerste Kamer.
Voor de goede orde: de politievakorganisaties speelden geen rol in dit proces, aangezien het doel een wet was en daarover gaan in Nederland de Tweede en de Eerste Kamer.
Om welke wet gaat het?
Hierover kunnen we kort zijn: iedereen in dienst bij het politiekorps krijgt vroeg of laat met deze wet te maken. Een uitzondering zijn collega’s die een vertrouwensfunctie bekleden en hiervoor gescreend zijn door de AIVD. De wet geeft regels voor het onderzoeken van iemands betrouwbaarheid en maakt onderscheid tussen twee verschillende typen onderzoek.
Aanleiding Wet screening
* Een onderzoek naar . Dit soort onderzoek geldt bijvoorbeeld voor politieambtenaren met een functie in het domein Uitvoering, zoals vakgebied GGP, Intake & Service (voor zover de functie ziet op het opnemen en verwerken van aangiften van burgers) en bepaalde functies in het domein Ondersteuning.
Voor wie geldt deze wet?