De Nederlandse Politiebond is teleurgesteld over de weigering van het kabinet-Schoof om werk te maken van een landelijk verbod op consumentenvuurwerk. NPB-voorzitter Nine Kooiman: ‘Helaas is onze oproep van begin oktober totaal in de wind geslagen. Daarmee mist dit kabinet de kans om echt iets te doen aan de bescherming van hulpverleners. Want ook deze jaarwisseling lopen die daardoor extra risico’s op blijvend letsel.’
De korpsleiding van de Nationale Politie en de politiebonden pleiten al jaren samen voor een volledig verbod op het verhandelen, bezit en afsteken van consumentenvuurwerk in Nederland. Momenteel is alleen het afsteken van knalvuurwerk verboden (categorie F3). Dat zou ook moeten gaan gelden voor het afsteken van siervuurwerk in de categorie F2 (alleen toegestaan tijdens de jaarwisseling) en in de categorie F1 (het hele jaar door toegestaan). Het afsteken van professioneel vuurwerk (categorie F4) is uiteraard sowieso verboden voor particulieren.
Een volledig landelijk verbod op consumentenvuurwerk zou de duidelijkheid opleveren die nodig is voor een optimale handhaving, aldus het korps en de bonden. Politiek blijkt het maximaal haalbare vooralsnog een verbod op gemeentelijk niveau. Deze jaarwisseling geldt in negentien Nederlandse gemeenten – drie meer dan vorig jaar – een vuurwerkverbod. In zo’n honderd gemeenten wordt het afsteken verboden in vuurwerkvrije zones.
Een gemeente kan wettelijk overigens wel het afsteken, maar niet de verkoop van consumentenvuurwerk verbieden. Kooiman: ‘Dit zwabberbeleid leidt tot onwerkbare situaties voor alle handhavende partijen. Schiedam heeft bijvoorbeeld geprobeerd verkoopvergunningen in te trekken, maar werd toen door de rechter teruggefloten, onder andere omdat het vuurwerk gewoon verkrijgbaar zou blijven in buurgemeenten.’ Het oproepen van dit waterbedeffect is ook de reden dat de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) niet gelukkig is met lokale verboden en eveneens de voorkeur geeft aan een volledig landelijk verbod.
Al met al is de uitgangssituatie dit jaar dus min of meer hetzelfde als die van vorig jaar. Kooiman: ‘Wij houden dan ook ons hart vast. Ondanks relatief slecht weer vonden er toen flink wat agressieve confrontaties tussen burgers en de politie plaats, waarbij explosieven als projectiel werd gebruikt. Dan spreken we over zowel illegaal als legaal vuurwerk. Na afloop meldden 245 politieagenten en andere hulpverleners op Oudejaarsdag en in de Nieuwjaarsnacht slachtoffer te zijn geworden van fysiek geweld.’
Optimale handhaving
Ze wijst op een zorgwekkend feit over de 1.212 vuurwerkslachtoffers die rondom de vorige jaarwisseling behandeld moest worden op een spoedeisende hulp of huisartsenpost. Dat waren er weliswaar minder dan in 2023 (drie procent om precies te zijn), maar de letsels door zwaar en illegaal vuurwerk waarmee ze werden binnengebracht waren aanzienlijk groter.
Agressieve confrontaties