Bonden zwengelen sterkte-discussie aan

De aandacht spitste zich toe op een belangrijk onderdeel van het conflict: de weigering van de werkgever (minister Grapperhaus en korpschef Akerboom) om geloofwaardige afspraken te maken over het terugdringen van de chronische onderbezetting. Die is volgens de bonden het gevolg van verkeerde politieke keuzes bij het ontwerpen van de Nationale Politie. Om van het korps weer een gezonde organisatie te maken, moet het kabinet de komende jaren aanzienlijk meer in de politie investeren dan het momenteel van plan is.

Nederland Evenementenland
Een van de oorzaken van de onderbezetting binnen het korps is de fors toegenomen inzet van de politie voor het beveiligen van grootschalige commerciële evenementen. De afgelopen decennia is het aantal evenementen in ons land enorm gestegen en (daardoor) ook het beroep dat burgemeesters doen op de politiecapaciteit om de openbare orde en de veiligheid tijdens zo’n massale bijeenkomst te handhaven. De CAO-actie #NulDecibel was mede bedoeld om de politieke discussie over deze bestuurlijke gewoonte aan te zwengelen.

Forse politie-inzet
De keuze voor het dancefestival Decibel Outdoor in Hilvarenbeek – waarvoor gaandeweg het weekend zo’n 70.000 bezoekers werden verwacht - was geen toeval. Voor dit drie dagen durende evenement was de inzet van driehonderd politiemensen georganiseerd. Een opvallend hoog aantal vergeleken bij de politie-inzet bij andere driedaagse festivals als Lowlands of Pinkpop. Daar worden van oudsher aanzienlijk meer particuliere beveiligers/ordebewakers ingezet.

Ander werk doen
De CAO-actie van de bonden bestond uit het demonstratief regulier politiewerk gaan doen in plaats van op het festivalterrein surveilleren. Wel bleven collega’s beschikbaar om te reageren op Prio1-meldingen. Praktisch gezien kwam daardoor (extra) tijd beschikbaar voor surveilleren in woonwijken en dorpen, met onder andere als gevolg dat een voortvluchtige crimineel kon worden aangehouden. Op het festivalterrein werden door de beveiliging een aantal mensen tegengehouden omdat ze drugs bij zich hadden en werden zij onder andere te hulp geroepen bij een opstootje.

‘Rustiger dan ooit’
Tot wrevel van de bonden verklaarde burgemeester Ryan Palmen van Hilvarenbeek op zaterdagmiddag (halverwege het evenement) dat het dit jaar rustiger was verlopen dan ooit. Met andere woorden: de extra ingezette particuliere beveiligers en de gemeentehandhavers hadden hun werk goed gedaan en wellicht kon ook volgend jaar wel met minder politie-inzet worden volstaan.

Drugshandel en -gebruik
Die constatering is volgens de politiebonden te kort door de bocht. In een reactie in het Brabants Dagblad verklaarde woordvoerder Koen Simmers maandag dat Decibel Outdoor door het verminderde politietoezicht veranderde in een soort driedaagse vrijstaat voor drugshandel en drugsgebruik. ‘Zo was er een rondtrekkende bende aanwezig die alle festivals afgaat om drugs te dealen. In hun tentje werden duizenden euro's cash en drugs aangetroffen.’ De drugsdealers werden door de beveiliging van het terrein verwijderd, maar konden daarbuiten ongestoord hun activiteiten voortzetten. ‘Wij horen zelfs dat verkeersregelaars drugs kregen aangeboden.’

Pillen en cocaïne
Dat slechts een beperkt aantal mensen met drugs werden betrapt strookt volgens de politiebonden ook niet met de tientallen aanhoudingen tijdens voorgaande edities van Decibel. Burgemeester Mark van Stappershoef van de gemeente Goirle, die door zijn Hilvarenbeekse collega werd rondgeleid, constateerde gisteren in een Facebook-post dat ‘middelengebruik (ondanks de controle erop) zichtbaar niet wordt geschuwd.’ Voor alle duidelijkheid: de middelen in kwestie waren volgens de politiebonden met name pillen en cocaïne.

Minder inzet mogelijk?
Welke nieuwe inzichten levert dit op voor de discussie over de inzet van politiecapaciteit bij grootschalige evenementen? Wellicht dat het nuttig is om daarbij een splitsing te maken tussen de strafrechtelijke handhaving en het bewaken van de openbare orde. Afgaande op de ervaringen van het afgelopen weekend lijkt de directe aanwezigheid van een grote groep agenten geen strikte voorwaarde om een dancefestival ordelijk te laten verlopen – het bleef ondanks de CAO-actie immers ‘rustig’. Voor het plaatsvinden van veel of weinig drugshandel en drugsgebruik lijkt een zekere mate van actieve aanwezigheid van de politie echter wel degelijk van belang.

Volgens Simmers is het hoe dan ook voorbarig om op basis van de ervaringen van afgelopen weekend te stellen dat mega-evenementen zoals Decibel helemaal zonder politie-inzet kunnen. ‘Want met een hogere temperatuur is er misschien ook meer agressie.’ Ook bleek de inzet van politiemensen zondagavond hard nodig tijdens een incident op een ander festival en bij een bommelding op station Tilburg.

Nieuwe acties op komst
De afwezigheid van politie tijdens Decibel wordt binnenkort geëvalueerd door de politiebonden, korpsleiding en eenheidsleiding. De onderhandelingen tussen de vakbonden en de korpsleiding over de nieuwe CAO gaan verder, maar ondertussen gaan de acties ook door, waarschuwen de bonden: ‘Onze volgende zichtbare acties zullen plaatsvinden in de centra van grote steden. Nadere info volgt zo spoedig mogelijk.’