Nationale Politie

De politiebonden, het ministerie van Justitie & Veiligheid en de korpsleiding zijn het eens geworden over een plan van aanpak voor het verbeteren van de aansturing en de personeelszorg bij de politie. Dat gaat gebeuren door het invoeren van nieuwe functies voor operationeel leiderschap en door de functiebeschrijvingen van algemeen leidinggevenden te vernieuwen en deze collega’s van plaatsvervangers te voorzien.

Morele steun van korpschef Henk van Essen voor een verlenging van de Regeling Vervroegd Uittreden (RVU). De minister van Pensioenen die belooft te kijken wat zij kan doen om het gesprek tussen werkgevers en werknemers weer op gang te brengen. Werkgeverskoepel VNO-NCW en Haagse politici die de problematiek rond zwaar werk en vervroegd uittreden weer goed op de radar hebben. Dat is de oogst van de compacte eerste RVU-actie van de politiebonden op 30 januari in Den Haag.

De werkgever zoekt kandidaten die zich de komende anderhalf jaar willen inzetten voor een overtuigende start van de medezeggenschap van het personeel binnen de nieuwe politie-eenheden Landelijke Opsporing en interventies (LO) en Landelijke Expertise en operaties (LX). De politiebonden roepen collega’s binnen deze eenheden op serieus te overwegen of ze deze pioniersklus op zich willen nemen. Zo ja, meld je dan voor 17 februari aan voor de eerste ondernemingsraad van LO of LX.

De politiebonden spreken zich opnieuw krachtig uit voor een landelijk vuurwerkverbod. Dit standpunt heeft alles te maken met de werkomstandigheden van hulpverleners in de aanloop naar Nieuwjaar en tijdens de jaarwisseling. Politiemensen en hun collega’s van ambulance en brandweer komen door de onverantwoorde omgang met vuurwerk in gevaarlijke en schadelijke situaties terecht. Bovendien kan de politie het huidige versnipperde vuurwerkbeleid in de praktijk niet handhaven. Zeker niet met de huidige capaciteitsproblemen binnen de politie.

De aankondiging van zijn vertrek als NPB-voorzitter leverde Jan Struijs uitnodigingen op voor lange interviews bij EenVandaag en Spraakmakers. Ook liet hij op 25 oktober nog één keer duidelijk van zich horen tijdens een rondetafelgesprek met de Kamercommissie Justitie en Veiligheid. Kern van zijn boodschap: de politiek investeert nog altijd onvoldoende in de kwaliteit van het politiewerk - en dus in de veiligheid in Nederland.

Op zondag 30 april was NPB-voorzitter Jan Struijs te gast bij het televisieprogramma Mediastorm. In een interview met Lara Billie Rense meldde hij opnieuw zijn bezorgdheid over de mate waarin de georganiseerde misdaad op drugsgebied Nederland in de tang heeft en steeds meer jongeren aanspoort om het gewelddadige pad op te gaan. ‘De tijd voor politieke naïviteit is voorbij.’ Het politiebudget moet wat de NPB betreft met anderhalf miljard omhoog.

De politiebonden hebben minister Yesilgoz dringend verzocht met spoed een investeringsplan te maken voor het stelsel Bewaken en beveiligen en per direct de noodzakelijke eerste bedragen beschikbaar te stellen. Ze herkennen veel in het kritische rapport dat de Onderzoeksraad voor Veiligheid op 1 maart over dit stelsel publiceerde - en ook in de aanbevelingen van de Raad.

Politiemensen die worden ingezet voor het bewaken en beveiligen van bedreigde personen moeten nog altijd veel te veel improviseren – met alle risico’s van dien. Oorzaak: het uitblijven van investeringen in opleiding, capaciteit, uitrusting (ict) en (strategische) aansturing. NPB-voorzitter Jan Struijs: ‘Net als haar voorganger stuurt minister Yesilgöz van Justitie en Veiligheid elk half jaar een veelbelovende brief naar de Tweede Kamer, maar het benodigde geld overmaken ho maar.’

De politiebonden hebben grote moeite met het transitieplan van de korpsleiding van de Nationale Politie voor het opsplitsen van de Landelijke Eenheid. Op maandag 7 november hebben ze minister Yesilgöz van J&V schriftelijk opgeroepen dit plan niet te accepteren. Het is onzorgvuldig tot stand gekomen en doet onvoldoende recht aan de aanbevelingen van de commissie-Schneiders voor deze zeer noodzakelijke reorganisatie.

De Landelijke Eenheid van de Nationale Politie moet worden opgedeeld in twee organisaties met een duidelijk eigen takenpakket. Dat is noodzakelijk voor optimale slagkracht tegen de veiligheidsdreigingen van de 21-ste eeuw, aldus de commissie-Schneiders in zijn vandaag gepubliceerde eindrapport. NPB-voorzitter Jan Struijs onderschrijft dit advies, maar waarschuwt wel dat de voorgestelde ingrijpende reorganisatie alleen een succes kan worden als de politiek voldoende middelen vrijmaakt voor een zorgvuldige aanpak.

Bij de dienst informatievoorziening (DIV) is het onrustig door de aangekondigde verplaatsing van het fysieke archief van de Nationale Politie naar Doc-Direct, onderdeel van het Ministerie van Binnenlandse Zaken. Een uitbesteding die voor het werk en toekomstperspectief van ruim 80 medewerkers ingrijpende gevolgen zal hebben. Op dinsdag 24 mei houden de NPB en de ACP voor deze collega’s een nieuwe bijpraatsessie in Baarn.

De enige manier om van de Landelijke Eenheid weer een gezonde, optimaal presterende organisatie te maken is het openbreken van het oorspronkelijke bouwplan van de Nationale Politie. Dat concludeert de onafhankelijke commissie-Schneiders in een tussenadvies ter gelegenheid van het aantreden van Oscar Dros als eenheidschef van de LE (sinds 1 februari). NPB-voorzitter Jan Struijs onderschrijft deze analyse.

Het derde rapport van de Inspectie Justitie en Veiligheid over de taakuitvoering binnen de Landelijke Eenheid geeft opnieuw een zorgelijk beeld van falend leiderschap. De ACP en NPB waarschuwen al jaren voor de risico's en spanningen die dat oplevert voor de medewerkers van cruciale opsporingsdiensten. Ze zijn er niet gerust op dat kritische rapporten genoeg zijn om de korpsleiding tot de noodzakelijke maatregelen aan te sporen.

De NPB vindt dat de werkgever te weinig oor heeft gehad voor de klachten van medewerkers over de spanningen binnen het samenwerkingsverband Contraterrorisme, Extremisme en Radicalisering. Dat is spijtig, want deze problemen hebben de werksfeer binnen CTER flink verzuurd en het prestatievermogen van dit bijzondere cluster binnen de Landelijke Eenheid ondermijnt. Dat concludeert de Inspectie Justitie en Veiligheid in een op 2 december gepubliceerd onderzoeksrapport.

De Nationale Politie heeft de verziekte werkverhoudingen bij de Landelijke Eenheid jarenlang verwaarloosd, inclusief de risico’s voor individuele medewerkers. Dat is de uitkomst van het onderzoek van de commissie-Brouwer [FOTO] naar de zelfdoding van een undercoveragent van de afdeling Werken Onder Dekmantel (WOD) in april 2021. Een pijnlijke conclusie die helaas voor de nabestaanden en voor de politiebonden niet als een verrassing komt: ‘Korpsleiding, grijp eindelijk in en laat de dood van deze geliefde collega niet voor niets zijn geweest.’

De NPB heeft gelaten gereageerd op de 62 miljoen die het demissionaire kabinet vanaf 2022 extra beschikbaar stelt aan de Nationale Politie voor het bestrijden van ondermijning. NPB-voorzitter Jan Struijs: ‘Dat geld is welkom, maar het stemt droevig dat minister Grapperhaus ook in zijn laatste begroting niet verder komt dan emmers water aandragen bij de uitslaande brand die de Nationale Politie op personeelsgebied inmiddels is geworden.’

De organisatorische problemen binnen de politiedienst die zich bezighoudt met de bestrijding van drugscriminaliteit, terrorisme en cybercrime (DLIO) zijn acht jaar lang door de politiek verwaarloosd. Dat heeft een verziekte werkcultuur en flinke internationale reputatieschade opgeleverd. Die vlijmscherpe conclusie trekt de Inspectie van Justitie en Veiligheid na een onderzoek op aandringen van de NPB en ACP. ‘De politiek moet drastisch ingrijpen en kiezen voor een nieuwe, anders opgezette en veel beter uitgeruste opsporingseenheid.’

Ook dit jaar zijn agenten weer meer tijd kwijt aan de opvang van mensen in psychische verwarring. Noodgedwongen sluiten ze hen nog geregeld op en moeten ze meer geweld tegen hen gebruiken dan ze zouden willen. Dat blijkt uit een onderzoek van Platform Investico onder 1.076 NPB-leden. Bondsvoorzitter Jan Struijs: ‘De mate waarin de politie met deze kwetsbare mensen te maken krijgt, zegt niet veel goeds over onze beschaving.’

Door een jarenlang veel te zuinig afgesteld opleidingsbeleid neemt de onderbezetting binnen de Nationale Politie de komende tijd alleen maar toe – en dus ook de werk- en roosterdruk. Dat wordt pijnlijk duidelijk uit op Prinsjesdag gepubliceerde cijfers. Het kabinet doet alsof zijn neus bloedt en trekt opnieuw een wissel op de loyaliteit van de politiemensen. En met het afspreken van nieuwe beloningsafspraken lijken minister Grapperhaus en zijn collega’s in hun laatste maanden voor de verkiezingen ook al geen haast te hebben.

Het komende kabinet zal flink moeten investeren in het preventieve politiewerk. Zo niet, dan wordt de Nationale Politie definitief een sociaal ontwortelde opsporingsmachine, die steevast achter de veiligheids- en misdaadfeiten aanloopt. Dat is volgens de NPB de belangrijkste praktische conclusie die je kunt trekken uit het rapport ‘Lokale handhaving door de politie’ van de Inspectie Justitie en Veiligheid.