NPB-alert: roosterwijzigingen avondklokweken
De extra inzet van politiemedewerkers om tijdens de avondklokweken rellen te voorkomen zorgt voor veel roosterwijzigingen. De NPB krijgt signalen van leden dat niet altijd duidelijk is – bij medewerkers maar ook bij leidinggevenden – hoe deze diensten verantwoord moeten worden en op welke toelagen de wijzigingen precies aanspraak geven. Hieronder bespreken we een aantal aan de NPB voorgelegde vragen en praktijkgevallen.
Kom je er niet uit in je eigen situatie of heb je door de inzet tijdens de rellen letsel opgelopen of zorgen over de inzet? Neem dan vooral contact met ons op voor advies of hulp via ibb@politiebond.nl.
Gevolgen inroepen 2:5 Atw
De korpschef heeft voor het handhaven van de naleving van de avondklok een beroep gedaan op artikel 2:5 van de Arbeidstijdenwet (Atw). Dat is een uitzonderingsbepaling, die de overheid/de politie de mogelijkheid geeft om de Atw-voorschriften over arbeids- en rusttijden tijdelijk te overtreden als dat noodzakelijk is voor de handhaving van de rechtsorde of de opsporing van strafbare feiten.
Het inroepen van artikel 2:5 van de Atw betekent dat de werkgever diensten in dagroosters kan verschuiven zonder instemming van de medewerkers. Het betekent niet dat deze veranderingen niet meer meetellen voor de verschuivings- of de overwerkvergoeding. Krijg je dat van je leidinggevende te horen, dan is er dus sprake van een misverstand. De werkgever heeft bevestigd dat een of ander bij de registratie in BVCM geen problemen zal opleveren.
Cao-compensatie
Door alle extra roosterverschuivingen kan ook de toekenning van cao-compensatie vaker aan de orde zijn. Wat is dat ook alweer? Om de gezondheid van een politiemedewerker te beschermen kan een leidinggevende hem de dienstopdracht geven eerder dan het officiële einde van een dienst naar huis te gaan of later aan een volgende dienst te beginnen. De kwijtgescholden uren worden dan beschouwd als gewerkte uren en gewoon van je jaarwerkplan afgetrokken. Deze kwijtschelding wordt cao-compensatie genoemd.
Met andere woorden: op basis van praktische omstandigheden kan de werkgever besluiten dat het beter is iemand op korte termijn een of meer uren niet te laten werken. De werknemer ondervindt daar dan geen nadeel van: hij krijgt die uren gewoon doorbetaald en ze hoeven niet te worden ingehaald. Deze afspraak is door de werkgever en de bonden vastgelegd in de politie-cao 2005/2007; vandaar wellicht de wat vage aanduiding cao-compensatie.
LET OP: Het toekennen van CAO-compensatie is een discretionaire bevoegdheid van de leidinggevende. Er bestaat dus geen afdwingbaar recht op CAO-compensatie. Er is geen lijst beschikbaar van situaties waarin een leidinggevende verplicht is een medewerker eerder naar huis te sturen of later met een volgende dienst te laten beginnen. Zonder toestemming van je chef zelf een paar ‘compensatie-uurtjes’ opnemen is dan ook niet zonder risico’s.
Geen pauze
Door de onvoorspelbare inzet vanwege (dreigende) rellen kan soms een onbetaalde geplande pauze niet genoten worden en kan een leidinggevende ook geen ander geschikt moment vrijmaken om iemand te laten pauzeren. In dat geval geldt het halfuur dat is ingeroosterd voor de onbetaalde pauze als een halfuur overwerk.
Gewijzigde diensten
Voorbeeld 1
Collega Frank staat op maandag en dinsdag ingeroosterd voor een dagdienst van 07.00 – 16.00 uur.
Omdat de ME en AE met spoed moeten uitrukken wordt Frank opgeroepen voor een nachtdienst van 22.00 – 07.00 uur op maandag.
De uren van de ingeroosterde dagdienst op dinsdag draait Frank niet omdat hij dan rust.
Gevolgen beloning/toelagen
- De dagdienst van dinsdag verschuift naar een nachtdienst.
- Dat leidt tot 2 overuren op maandag en 7 verschuivingsuren op dinsdag.
-------------
Voorbeeld 2
Collega Kim heeft op maandag een nachtdienst van 21.00 – 7.00 uur met een slaapdag op de dinsdag en een vrije dag op woensdag.
Op donderdag staat hij gepland voor een dienst van 15.00 – 01.00 uur.
Kim wordt gevraagd om dinsdag te werken tussen 21.00 – 7.00 uur en gaat hiermee akkoord.
Op dinsdag ziet Kim dat zijn dienst op donderdag uit het rooster is gehaald.
Gevolgen beloning/toelagen
- Kim komt dinsdag de nachtdienst werken van 21.00 – 07.00 uur terwijl hij op woensdag vrij stond gepland. Dat maakt van de gewerkte uren 10 overuren.
- De geplande middagdienst van 15.00- 01.00 uur op donderdag is door de werkgever verwijderd uit het dagrooster. Deze dienst hoeft Kim niet te draaien, maar hij krijgt de uren wel doorbetaald (cao-compensatie).
-------------
Voorbeeld 3
Collega Sandra ziet in haar vastgestelde dagrooster voor de komende dagen extra diensten gepland worden. Een paar dagen later blijken deze diensten echter ook weer uit het rooster gehaald.
Gevolgen beloning/toelagen
- Aangezien het vastgestelde dagrooster wordt vergeleken met de feitelijk verantwoorde uren is hier geen sprake van een verschuiving of extra vergoeding.