Politiewerkgever koopt laksheid af

Als een politiemedewerker bij het korps een verzoek indient of een bezwaar aantekent, dan moet de werkgever daarop reageren. De wet schrijft voor binnen welke termijn dat moet gebeuren: binnen zes, acht of twaalf weken. Gebeurt dat niet snel genoeg, dan kan een medewerker besluiten het korps in gebreke te stellen. Dat geeft de werkgever twee weken de tijd om alsnog een besluit te nemen. Laat hij ook die termijn verstrijken, dan is hij voor elke dag verdere vertraging verplicht een geldbedrag te betalen. Deze dwangsom kan in zes weken oplopen tot maximaal € 1.442 (sinds 1 januari 2019).

Dwangsommen
Het actualiteitenprogramma EenVandaag vroeg de Nationale Politie naar de bedragen die het korps de afgelopen jaren aan dwangsommen had betaald. De ontvangen cijfers toonden een stijgende lijn: van € 116.000 in 2015 naar €131.000 in 2016 naar een bedrag van €438.000 in 2017. Vorig jaar betaalde het korps maar liefst €771.000 aan dwangsommen.

Personele reorganisatie
Struijs: ‘De Nationale Politie wijst erop dat de opvallend hoge bedragen in 2017 en 2018 het tijdelijke gevolg zijn van het grote aantal bezwaarschriften dat is ingediend tegen (her)plaatsingsbesluiten in het kader van de personele reorganisatie in 2016. Maar dan nog is er tot juni van dit jaar alweer aan 171 collega’s een dwangsom betaald. Als je dat aantal doorberekent komen er voor 2019 toch ook weer zo’n vierhonderd gedupeerde collega’s uit de bus.’

Aanspraken
NPB-voorzitter Jan Struijs: ‘De korpsbesluiten waar deze mensen maandenlang op moeten wachten zijn vaak van groot belang voor hun toekomst. In veel gevallen gaat het dan om een ingrijpende beslissing op het gebied van werk en inkomen, bijvoorbeeld om de erkenning van gezondheidsproblemen (PTSS bijvoorbeeld) als werkgerelateerd. Dat besluit bepaalt of een medewerker wel of niet aanspraak kan maken op een aanvullende vergoeding van zijn medische kosten. Tot die tijd moet zo’n collega deze kosten zelf voorschieten. En dat zijn bedragen die bij een ernstige ziekte flink kunnen oplopen, terwijl deze collega’s er door hun gezondheidsproblemen sowieso financieel al op achteruitgaan.’

In gebreke stellen
In feite geven de cijfers die EenVandaag heeft opgevraagd nog een rooskleurig beeld. Struijs: ‘In overleg met de betreffende collega kiest de NPB er regelmatig voor om de werkgever niet meteen na het verstrijken van de wettelijke termijn in gebreke te stellen. Vaak trekken we eerst nog een keer persoonlijk aan de bel voordat we juridisch in actie komen. Met andere woorden: het korps overtreedt de wettelijke normen dus meer dan de inventarisatie van EenVandaag laat zien. Het aantal (maximale) dwangsommen had veel hoger kunnen zijn.’

Loyaliteit in het gedrang 
De NPB vindt het onbegrijpelijk dat de Nationale Politie zijn zorgvuldigheid op dit gebied geen hogere prioriteit toekent. Struijs: ‘Politiemensen gaan voor hun werk en hun werkgever door het vuur, grotendeels vanuit het vertrouwen dat ze op het korps kunnen rekenen als ze op een gegeven moment (dringend) een blijk van waardering of medeleven nodig hebben. Dat vertrouwen waarmaken is cruciaal voor goed leiderschap binnen een politieorganisatie. Helaas blijft de grootschalige opzet van de Nationale Politie ervoor zorgen dat de loyaliteit tussen de mensen op de werkvloer en de leidinggevenden in het gedrang komt.’

Kwestie van respect
Die kloof blijkt duidelijk uit de reactie van het korps in EenVandaag: het is helemaal niet ongebruikelijk, aldus een woordvoerder, dat een organisatie met tienduizenden medewerkers dwangsommen voor het overschrijden van wettelijke besluitvormingstermijnen moet betalen. Struijs: ‘Wat ons betreft zou dat voor een politieorganisatie om meerdere redenen heel erg ongebruikelijk moeten zijn – en niet in de laatste plaats uit respect voor de collega’s en hun inzet en prestaties.’

------------------

Kijk vanavond naar het EenVandaag-item over dit onderwerp: NPO1, 18:15 uur. Live in de studio: NPB-voorzitter Jan Struijs.