Week van de overgang
Wat is er met haar aan de hand? Het blijkt een vraag die vrouwen in de overgang vaak aflezen aan de gezichten van collega’s. Zelfs de allernaasten blijken die blik weleens te hebben. Als je het direct aan de vrouwen zelf vraagt, begrijpen ze de verwarring volkomen. Dezelfde vraag speelt namelijk ook door het eigen hoofd. Wat gebeurt er in hemelsnaam met me? In deze speciale week van de overgang is er daarom extra aandacht voor deze ingrijpende levensfase. Vanwege het grote onbegrip dat er nog steeds bestaat.
Elk straatinterview over overgangsklachten levert geijkte reacties op. Natuurlijk worden de opvliegers genoemd. Ook nachtzweten passeert ongetwijfeld een keer de revue. Maar veel verder zal de aanzienlijk langere lijst door niet-ingewijden niet worden aangevuld. Terwijl de ervaringsdeskundigen daar nog wel even over verder kunnen gaan.
Mist in je hoofd
Politie-collega en NPB’er Savijanka Veen voegt er direct ‘brainfog’ - in goed Nederlands ‘hersenmist’ - aan toe. ‘Het kost je veel meer moeite om beslissingen te nemen. Het lukt je op zo’n moment gewoon niet om je te focussen. En in sommige werksituaties kan dat soms heel vervelend zijn. Een collega zei laatst tegen me: je bent zo verstrooid geworden. Een gevoel dat je ook heel erg bij jezelf merkt. Zeker omdat je het helemaal niet van jezelf gewend bent’, geeft ze aan. Vanuit de praktijk kent ze ook de meewarige gezichten die duidelijk een reactie laten zien: waar is zij mee bezig? ‘Geloof me, daar heb ik zelf het meest last van, zeg ik dan. Maar helaas kun je daar op dat moment dan weinig aan veranderen. Het gebeurt gewoon.’
Verkeerde hoek
Jammer genoeg worden sommige gevolgen van de overgang nog steeds verkeerd gekoppeld. Bijvoorbeeld door de oorzaak veel meer in de psychische hoek te zoeken in plaats van bij de veranderingen in de hormoonhuishouding. Vrouwen met overgangsklachten worden dan naar psychologen of psychotherapeuten verwezen. ‘Hoewel ik positief ben over cognitieve gedragstherapie, is het voor vrouwen in deze fase van hun leven niet de oplossing’, stelt overgangsconsulent Harriet den Nieuwenboer. ‘Je kunt heel veel klachten herleiden naar het dalen van de oestrogeen- en progesteronspiegel. Die twee hormonen spelen namelijk een hoofdrol bij allerlei mentale en fysieke processen in ons lichaam. Ze hebben invloed op de temperatuurregeling, wat de opvliegers en het nachtzweten verklaart. Maar ze hebben ook een rol bij de rem op je emoties en je stemming. Een korter lontje of je somber voelen, komt er ook vandaan.’
Verandering en begrip
Voor Savijanka waren de klachten mede een aanleiding om veranderingen in haar werksituatie aan te brengen. ‘Ik had daar vanuit mijn positie en functie gelukkig de mogelijkheden voor. Dat heeft natuurlijk niet iedereen. Daarom zou het inderdaad heel fijn zijn als er meer kennis en begrip zou komen voor de veranderingen waar vrouwen in de overgang mee te maken krijgen. Zodat collega’s en leidinggevenden beter op de hoogte zijn van wat vrouwen in die levensfase overkomt. En hoe ze daar samen misschien oplossingen voor kunnen bedenken.’ Harriet vult aan: ‘Het is een levensfase die op een gegeven moment eindigt. Dus collega’s en leiding moeten realiseren dat er - door een stuk begrip en ondersteuning - een waardevolle collega behouden blijft voor het werk. In deze tijd is dat toch zeker niet onbelangrijk.’
In de komende edities van ons ledenmagazine PolitiePost gaan we verder in op het thema van de overgang. Wat betekent het op de werkplek en thuis?